Zure etxea goitik behera zaharberritu dezakezu, etxe berri baten kostua baino askoz diru gutxiago gastatuta. Eta are gehiago orain; izan ere, eraikuntza-kostuak jaitsi egin dira, eta etxebizitzak zaharberritzeko laguntzak eta zerga-abantailak handitu.

1. Bilatu erreferentziadun profesionalak

Zaharberritze-lana txikia izan arren, bilatu izen oneko profesionalak eta, ahal dela, erreferentziadunak. Gainera, garrantzitsua da profesional horiek erantzukizun zibil profesionaleko asegurua izatea, istripuaren bat gertatuz gero, babestuta egon daitezen. Zuk, berriz, egiaztatu zeure etxe-aseguruak etxean eta etxejabeen elkartean gerta litezken kalteak estaltzen dituela.

Eskatu beti fakturetan BEZa sartzea. Horrela, zergetan dedukzioak izan ditzakezu egindako obrengatik, dirulaguntzak eskatu eta, garrantzitsuena, zaharberritze-lana gaizki eginez gero, erreklamazioa egin dezakezu.

2. Eskatu hiru aurrekontu

Egin beharreko zaharberritze-lana argi duzunean, eskatu gutxienez hiru aurrekontu. Eskatu aurrekontuak atalka sailkatzeko (igeltserotza, elektrizitatea, iturgintza…) eta erabiliko dituzten materialen kalitatea zehazteko. Horrela, aurrekontuok puntuz puntu alderatu ahal izango dituzu, eta atalen batean prezioa jaistea negoziatu.

Obran erabili beharreko materialei dagokienez, prezio onean lortzeko aukerarik ez baduzu, utzi profesionalen esku, horiek deskontu onak lor ditzaketelako hornitzaileengandik.

3. Finkatu, idatziz, obra amaitzeko data

Aurrekontu bat aukeratzen duzunean, sartu eranskin gisa obra-kontratuan. Funtsezkoa da kontratu horretan erreforma amaitzeko data jasotzea. Profesionalak, data horretarako bukatzen ez badu, zehapena ordaindu behar izango du (adibidez, 60 euro atzeratzen den egun bakoitzeko).

Ohikoa da materialak erosteko aurrerakin bat ordaintzea. Hala ere, zenbateko horrek ez luke aurrekontu osoaren % 30 gainditu behar. Lotu gainerako ordainketak lan jakin batzuen amaierarekin: igeltserotza, iturgintza… eta utzi beti kopuru bat zaharberritze-lanaren amaieran ordaintzeko.

4. Ohartarazi zeure bizilagunak

Zaharberritze-lana handia bada, baimena eskatu behar izango diozu jabekide-elkarteari. Eta obrak eraikinaren egituran (karga-horman), fatxadan edo elementu komunetan eragina badute, edo etxebizitza bat efektu juridikoekin bereizten bada, aho bateko baimena behar izango duzu.

Zaharberritze-lana txikia bada (pintatzea, leihoak aldatzea…) ez da beharrezkoa jabekide-elkarteari baimena eskatzea. Baina komeni da horma partekatzen duten bizilagunak obren ordutegiaz eta epeaz ohartaraztea. Eta ez legoke txarto telefono-zenbaki bat uztea, ustekaberen bat gertatuko balitz ere.

5. Begiratu lizentziarik behar duzun

Zaharberritze-obra batzuek obra handiko lizentzia behar izaten dute. Kasu horretan, arkitekto batek sinatutako proiektua aurkeztu behar da Udaletxean. Aipagai ditugun obrek eraikinaren egituran (karga-horman), fatxadan edo elementu komunetan izaten dute eragina, edo, bestela, eraikinaren tamaina handitu edo erabilera aldatu egiten dute (etxebizitza bat lokal bihurtu, adibidez).

Gainerako lanak obra txikikoak dira. Litekeena da horietako batzuek obra txikiko lizentzia edo, besterik gabe, komunikazio-ekintza bat behar izatea. Eskatu informazioa zure Udaletxean.

6. Aprobetxatu Renove Plana

Materialen eta eskulanaren kostuari Udal-lizentzia eta -tasena erantsi behar izango diozu. Orobat, Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zerga ordaindu behar izango duzu: aurrekontuaren % 4 da hori.

Baina, bestalde, Autonomia Erkidegoek dirulaguntzak ematen dituzte (Industria Ministerioak eta IDAEk sustatutakoak), galdarak, aire girotua, etxetresna elektrikoak edo leihoak aldatzeko, etxebizitzaren eraginkortasun energetikoa hobetzekotan. Horri buruzko informazioa eskuratzeko biderik onena Ekonomia Sailera joatea da.

7. Eskatu dirulaguntza zuzenak zeure Autonomia Erkidegoan

Beste dirulaguntza zuzen batzuek aurrekontuaren % 40raino estal dezakete. Horien artean Sustapen Ministerioak eta Autonomia Erkidegoek eskainitakoak ditugu, honako helburu hauekin:

Arkitektura-oztopoak kentzea.
Azalera erabilgarria handitzea.
Isolamendu termikoa eta akustikoa hobetzea.
Eraginkortasun energetikoa sustatzea.
Uraren, gasaren eta elektrizitatearen instalazioak berritzea eta horietan aurreztea.

Dirulaguntza horiek eskuratzeko, etxebizitzak 12 urte baino gehiago izan behar ditu. Eskatu dirulaguntzei buruzko argibideak zure Autonomia Erkidegoko Etxebizitza Sailean (obra hasi aurretik eskatu behar dituzu).

8. Baliatu zerga-abantailez

Etxebizitza hobetzeko eta zaharberritzeko obretan % 8ko BEZ murriztua aplika daiteke. Horretarako, 2012ko abenduaren 31 baino lehen egin behar dira. Dena dela, eskudirutan ordaindutako obretan ezin da zerga murriztua aplikatu.

Gobernuak etxebizitzen zaharberritze-lanen tratamendu fiskala hobetzea erabaki du, sektorea sustatzeko xedez. Hala, 2011ko maiatzaren 7tik aurrera, ohiko etxebizitzetan egindako obrek ez ezik, edozein etxebizitzatan egindakoek ere izan ditzakete zerga-abantailak, baita errentako etxeetakoek ere. Salbuespen bakarrak, ordea, zergadunaren jarduera ekonomikoei lotutakoak dira. Neurri berriei esker:

PFEZko dedukzioa % 10etik % 20ra handitu da.
Urteko dedukzio-oinarria 4.000 eurotik 6.750 eurora handitu da.
71.007,20 eurorainoko oinarri ezargarria duten zergadunak baliatu ahal dira neurri horietaz. Hala ere, 53.007,20 eurotik gora egin ahala, dedukzioak gero eta txikiagoak dira.

Zortzi gomendio zure etxea zaharberritzeko